Đền Quát thờ Đô soái Yết Kiêu, tên tục là Phạm Hữu Thế, một danh tướng
nổi tiếng với biệt tài đánh thủy, từng lập nhiều chiến công trong các
cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông của nhân dân Đại Việt thời
Trần thế kỷ XIII.



[You must be registered and logged in to see this link.]
Đền
Quát. Ảnh: internet
Đền Quát ở thôn Hạ Bì, xã Yết Kiêu (Gia Lộc) có
khuôn viên rộng rãi, được bao bọc ba mặt bởi hồ nước, trước cửa lại có
sông Quát, một khúc quanh của sông Đò Đáy hình cánh cung chảy qua.

Đền
Quát thờ Đô soái Yết Kiêu, tên tục là Phạm Hữu Thế, một danh tướng nổi
tiếng với biệt tài đánh thủy, từng lập nhiều chiến công trong các cuộc
kháng chiến chống quân Nguyên - Mông của nhân dân Đại Việt thời Trần
thế kỷ XIII. Trải qua hằng trăm năm, đây là trung tâm sinh hoạt văn hóa
không chỉ của người làng Hạ Bì mà còn hàng chục hà, kênh (những làng
chài sống trên sông). Đền Quát cũng là một trong những di tích lịch sử
văn hóa quan trọng của tỉnh, đã được xếp hạng di tích quốc gia năm
1988.

Đền Quát xưa được xây dựng trên một khu đất cao gồm 2
khu: khu đền chính và khu bãi bơi chạy dài theo sông Quát. Theo nhân
dân địa phương, đền được xây dựng từ thời Trần ngay sau khi Yết Kiêu
mất. Mặc dù đã trải qua nhiều thăng trầm, song đền Quát vẫn bảo tồn
được nhiều hiện vật quý như: Tượng Yết Kiêu, tượng phu nhân (công chúa
Nguyên triều), chất liệu gỗ, bố cục cân đối, hài hòa, mầu sơn son thiếp
vàng còn khá nguyên vẹn; 2 cỗ khám thờ bằng gỗ nghệ thuật điêu khắc
thời Hậu Lê với nhiều họa tiết long, ly, quy, phượng…; mõ cáo, mõ cá
cũng được chế tác từ thời Hậu Lê, vừa có giá trị nghệ thuật vừa là sự
tích gắn với chiến công của Yết Kiêu; ngoài ra đền Quát còn lưu giữ
được nhiều hiện vật có giá trị khác như bia đá, voi, ngựa, nghê, sấu,
phỗng đá… Lễ hội đền Quát được mở hai mùa trong năm. Hội dâng hương
cúng thần từ 14 - 15 tháng giêng âm lịch. Hội bơi chải truyền thống từ
18 đến 20 tháng 8 âm lịch, cùng thời gian với lễ hội đền Kiếp Bạc nơi
thờ Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, vị chỉ huy của Yết Kiêu.

Trước
kia đền Quát có kiến trúc khá độc đáo. Đền được xây kiểu nội công,
ngoại quốc gồm 5 gian đền ngoài, 5 gian đền trung, 3 gian đền trong.
Đền xây dựng chủ yếu bằng gạch Cậy, lợp ngói mũi. Cửa võng, cuốn thư,
đồ thờ, cũng như những hình vẽ, nề đắp được chạm trổ hài hoà đa dạng.
Trải qua các triều đại, đền Quát đã được tu sửa nhiều lần. Song trong
trận càn ngày 14-6-1948 của thực dân Pháp hàng chục sắc phong đã bị đốt
cháy. Giữa năm 1973, một cơn giông lớn đã làm sập nốt 3 gian hậu cung
khiến một số di vật bị hỏng. Hiện đền còn giữ được 4 sắc phong: Cảnh
Hưng năm thứ 4 (1783), Cảnh Thịnh năm thứ 4 (1796), Tự Đức năm thứ 6
(1853), Khải Định năm thứ 9 (1924).

Với mục đích nâng tầm di
tích sao cho xứng với thân thế và sự nghiệp của danh tướng Yết Kiêu,
năm 2008, đền Quát được Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh cấp
kinh phí đầu tư, tôn tạo. Đây là một việc làm cấp thiết, kịp thời nhằm
bảo tồn, gìn giữ, phát huy những giá trị di sản văn hóa của đất nước.

Chủ
trương tu bổ, tôn tạo di tích đền Quát được chính quyền và nhân dân xã
Yết Kiêu phấn khởi đón nhận và ủng hộ. Khi quy hoạch, UBND tỉnh quyết
định giải tỏa 24 hộ dân định cư xung quanh đền ra nơi ở mới. Nắm được
tinh thần trên, những hộ dân này đã tiến hành di dời chỉ trong một thời
gian ngắn. Hiện nay, tổng diện tích toàn bộ khu di tích khoảng trên
10.000m2.

Dự án tôn tạo di tích đền Quát được triển khai từ năm
2008 đến năm 2016, với tổng mức đầu tư trên 31 tỷ đồng. Kinh phí này
được lấy từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa do Bộ
Văn hóa - Thể thao và Du lịch cấp, nguồn công đức của nhân dân, nguồn
vốn đối ứng của tỉnh, huyện, xã. Công trình được xếp loại công trình
văn hóa nhóm B. Toàn bộ dự án được chia làm 3 giai đoạn thực hiện. Giai
đoạn 1 (2008 - 2009): Lập quy hoạch chi tiết, dự án, hồ sơ thiết kế
bản vẽ thi công, đầu tư vào các hạng mục hạ tầng chính gồm: đường vào,
hệ thống thoát nước, xây dựng cầu cá tạo sự liên thông giữa khu văn chỉ
và nội tự. Giai đoạn 2 (2010-2013): Xây dựng mới toàn bộ ngôi đền từ
trung từ, hậu cung, tiền bái, hai giải vũ, am hóa mã, cổng nghi môn.
Giai đoạn 3 (2014 - 2016): Xây mới nhà quản lý, nhà trưng bày đón tiếp,
nhà văn chỉ, nhà để thuyền, chòi trống và chòi chiêng, nhà văn hóa,
tôn tạo đồ thờ nội tự và các hạng mục phụ trợ khác.

Hiện công
trình cầu cá đang bước vào giai đoạn hoàn thiện. Cầu dài 12m, rộng 4m,
mặt cắt hình cong, mặt cầu được lát đá hộp 300 x 300 x 50, lan can làm
bằng đá, nom khá đẹp mắt. Trước đó, UBND tỉnh đã đầu tư xây dựng kè
lạch xanh, lạch đò, bờ sông Quát đoạn thuộc khuôn viên của đền để chống
sạt lở và toàn bộ tường bao khu di tích.Nhà trung từ và hậu cung sẽ
được xây mới trên nền cũ, mặt bằng chữ đinh. Phần trung từ gồm 5 gian
(3 gian 2 chái). Phần hậu cung 3 gian, mái chồng diêm. Tổng diện tích
nhà trung từ và hậu cung khoảng 293m2. Nhà trung từ có chiều cao từ
nền đất đến dạ bảy là 2,5m, nền cao 0,9m, vị trí cổ diêm có cấu tạo
hàng con tiện gỗ, có ba luồng cửa đi kiểu bức bàn, hai luồng kiểu song
lùa. Giữa trung từ và hậu cung bố trí 3 luồng cửa đi. Nhà tiền bái được
xây quy mô 1 tầng, mặt bằng chữ nhất, gồm 5 gian (3 gian, 2 chái), nối
với nhà trung từ bằng sân lọng rộng 3m, diện tích xây dựng 112,5m2. Nhà
tiền bái có 5 luồng cửa đi kiểu bức bàn, 2 luồng cửa kiểu song lùa,
phía trước có 2 nhà giải vũ, mỗi nhà có 5 gian, phía sau không xây.
Toàn bộ khu đền chính, mái được lợp ngói ta phục chế loại 185 viên/m2,
dưới lót ngói chiếu có hoa văn kiểu chữ thọ, rui, gộp, hoành, tàu mái,
giéo đao, diềm tàu, lá mái làm bằng gỗ lim. Tường bao xung quanh xây
gạch chỉ không trát, nền lát gạch bát phục chế 300 x 300 x 50, bậc lên
xuống lát đá hộp 600 x 400 x 180, toàn bộ cửa làm bằng gỗ lim. Phần
thân toàn bộ bằng gỗ lim, dưới các cột có trụ kê bằng đá tảng. Ngoài
khu đền chính còn có các hạng mục công trình như cổng nghi môn, nhà ban
quản lý di tích, nhà trưng bày và đón tiếp, am hóa mã, nhà văn chỉ,
nhà văn hóa, nhà để thuyền và chòi trống, chòi chiêng đều được tiến
hành xây mới. Tổng diện tích xây dựng là 487m2. Những người cao tuổi
trong làng cho biết kiến trúc ngôi đền phục dựng tương tự kiến trúc vốn
có trước kia.

Khi công trình được hoàn thành cùng với các di
tích Côn Sơn, Kiếp Bạc, Văn miếu Mao Điền, Đền thờ Khúc Thừa Dụ… Đền
Quát sẽ góp phần làm giàu có thêm kho tàng di tích lịch sử văn hóa của
tỉnh ta, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của nhân dân và
là chốn để du khách thập phương tìm về, làm phong phú thêm tiềm năng du
lịch của quê hương.

ĐINH NGỌC HÙNG

dạo nay tim hiểu về yết kiêu ác nhỉ

hj,thì tìm hiểu xem bao nhiêu năm rồi xã mình có nhiều thay đổi không đấy mà.

oh cái này hay đấy

em gái của Nam đẤy hả?xynh thế.

uh em gái đó thế tìm hiểu đến đâu rùi

thôi,không bon chen được.

sao lại ko dám bon chen nhỉ thế đang ở đâu vậy

xyh thế kia cơ mà,tôi đang ở nhà mà.rõ chán

uh xynh bt thoi em họ tôi đó ở nhà chán nhỉ chẳng buồn đi chơi

vậy ah,thế ông ko yêu đương gì ah?

ui giời vừa chia tay xong

@boyviet_yk nhìn og này wen wen...hinh nhu là Huong o xóm hậu

đúng rồi,thông minh và trí nhớ tốt thế

ông la liếm thế ko ai là ko biết

má tao nhin mày wen mái mới nhớ kaka.......Nguyễn Phương Hiển.đấy ạk lậ hồn

oài,có phải chú Hiển ko ?

đền quát to nhưng k đẹp lem ak.hiiiiii

oh.ông anh sưu tầm ảnh hay ghê.

hay đấy quê mình có khác very good

đền Quát vài năm nữa sẽ đẹp mà.tại vẫn chưa xây dựng xong.yêu quê mình quá,chỉ ghét mỗi người làng Buộm mình nhiều chuyện,hehe

boyviet_yk đã viết:đền Quát vài năm nữa sẽ đẹp mà.tại vẫn chưa xây dựng xong.yêu quê mình quá,chỉ ghét mỗi người làng Buộm mình nhiều chuyện,hehe

thấy cũng đúng

ko phải cũng đúng mà là quá đúng ông bạn ah`,hj

uh thì quá đúng uh cho chú vui hiiiiiiiiiiii